Bijna twee maanden zijn we nu op Statia, en ik kan zeggen: ook hier vliegt de tijd. De eerste weken ben je op een nieuwe woonplek eigenlijk altijd toerist, of je er nu langer zal gaan blijven of niet. De laatste tijd is onze status aan het veranderen. We burgeren in. Dat komt vooral omdat we sinds een paar weken formeel ingezetene zijn van een openbaar lichaam. Kent u dat begrip? Even wat duiding.

De Nederlandse Antillen bestaan niet meer. Op 10-10-10 vielen de zes eilanden uiteen in twee groepen. Enerzijds zijn er drie zelfstandige landen binnen het koninkrijk: Aruba, Curacao en Sint Maarten. Daarnaast zijn er drie bijzondere gemeenten: Bonaire, Saba en Sint Eustatius. De BES-eilanden geheten. Alles tezamen is dit Caribisch Nederland.

Vroeger had je de Benedenwindse ABC-eilanden en de Bovenwindse SSS-eilanden, maar dat is dus voorbij. Het woord Antillen is sowieso uit de tijd, een beetje fout zo je wil. Ik werd daar op LinkedIn op gewezen door een collega-journalist, toen ik daar postte: mijn eerste artikel vanaf de Antillen. Ik bedoelde de Antillen in bredere zin, want hiermee duid je alle eilanden aan in het Caribisch gebied, en daar schreef ik ook over in mijn eerste NRC-stuk, dat ging over het transport in de regio. Maar de term is uit de tijd.

Hoe dan ook: de drie BES-eilanden zijn dus openbare lichamen. Ze zijn een gemeente van Nederland, maar horen niet bij een provincie. Mijn vrouw en ik durven te beweren: ze horen nergens bij, en zijn onvergelijkbaar met een Nederlandse gemeente. Dat alles is hier, op dit tropische eiland, ver weg. Wie hier naartoe verhuist, is een emigrant. Hoe gaat dat?

Om je in te schrijven op Statia ga je eerst langs bij de IND. Je levert een stapel documenten in, en vervolgens ontbreekt er iets. Bij ons was dat een bewijs dat we nog steeds getrouwd zijn. Het trouwboekje was niet voldoende. Wij belden met de gemeente Diemen: die konden dit document niet mailen. Het ging dus eerst per post naar ons huis in Duivendrecht, werd gescand door een vriend, gemaild, en hier – wat morrend – geaccepteerd door de dames van de Census: dat stempel, was dat OK? De Census is halte 2 van inburgeren op Statia. Na een week of vijf kregen we hier onze identiteitskaart van Sint Eustatius. Een apart gevoel van binnen.

De Statiaanse ID-pas.

Maar daarmee zijn we nog niet klaar. Iedere ingezetene van dit eiland is automatisch verzekerd voor medische zorg. Maar dat krijg je niet vanzelf. Je moet je zorgverzekering opzeggen in Nederland – meer gedoe dan je denkt – en je bent hier pas verzekerd als je je ID-kaart van Statia hebt. Er is dus overbrugging nodig, en daarvoor sluit je een internationale zorgverzekering af. Die kunnen we nu zo’n beetje afzeggen.

Vervolgens is er nog je inkomen. Sabien werkt hier voor de middelbare school, maar je kunt pas een rekening bij de bank Maduro & Curiel aanvragen als je een Statia ID hebt. Dat hebben we twee weken terug dus aangevraagd, maar bij de bank – de enige hier – lopen ze achter met nieuwe klanten registreren. Dus voorlopig wordt Sabien nog even cash betaald. Dat is trouwens niet zo erg want het is hier nog sterk een cash economie. We betalen de huur, gas en water gezellig aan het loket. Net zoals we als student in de jaren tachtig naar de Spaklerweg afreisden om de achterstallige GEB-rekening te betalen.

Oh ja, als freelance journalist moet ik nog even langs bij de Kamer van Koophandel in het dorp, om mijn bedrijf hier te registreren. Als de bankrekening rond is val ik dan onder het gunstige Caribisch-Nederlandse belastingregime. Gisteren kondigde het demissionaire kabinet aan dat er hier voor entrepreneurs per 1 januari een aantal nieuwe belastingheffingen komen, waaronder de opbrengstbelasting en de integratieheffing. Het voelt als thuiskomen.